Στις 17 Δεκεμβρίου του 1873, η 17χρονη Σοφία Αφεντάκη χάνει τη ζωή της λόγω φυματίωσης. Με επιθυμία της οικογένειας, ο διακεκριμένος γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς δημιουργεί στη μνήμη της ένα όμορφο άγαλμα για το ταφικό της μνημείο.
Έτσι δημιουργήθηκε το περίφημο άγαλμα της Κοιμωμένης του Χαλεπά, που κοσμεί τον τάφο της κοπέλας στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
_________________________________________
Μια θλιβερή ιστορία κι ένα όμορφο άγαλμα
Η Σοφία Αφεντάκη γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν η μικρότερη από τις δύο κόρες του εύπορου Κωνσταντίνου Αφεντάκη με καταγωγή από την Κίμωλο. Η όμορφη κοπέλα μεγάλωσε με τις καλύτερες προϋποθέσεις, αλλά στα 17 της χρόνια νόσησε από φυματίωση και έχασε τη ζωή της στις 17 Δεκεμβρίου του 1873.
Ο θείος της και Μεγάλος Ευεργέτης της Κιμώλου Γεώργιος Οικονόμου Αφεντάκης, παρήγγειλε στον γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά να φιλοτεχνήσει ένα ταφικό μνημείο για την αδικοχαμένη κοπέλα.
Έτσι ο περίφημος γλύπτης δημιούργησε το τρίτο αριστούργημά του, που έμεινε γνωστό ως η Κοιμωμένη του Χαλεπά και προκαλεί τον θαυμασμό όσων το βλέπουν μέχρι σήμερα.
Το λευκό μαρμάρινο άγαλμα αναπαριστά την Σοφία Αφεντάκη ξαπλωμένη πάνω σε ένα ανάκλιντρο με τσαλακωμένα σεντόνια. Το κεφάλι της γέρνει στο κεντητό μαξιλάρι και στο ένα της χέρι κρατάει έναν σταυρό, ενώ το άλλο πέφτει απαλά στα σεντόνια. Τα πόδια της είναι ελαφρώς λυγισμένα πάνω στο στρώμα.
Το άγαλμα κοσμεί μέχρι σήμερα τον τάφο της κοπέλας, που βρίσκεται στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Ο τελειομανής Χαλεπάς διαπίστωσε κάποια στιγμή μετά το 1875 ότι στο άγαλμα της Κοιμωμένης είχε κάνει ένα σημαντικό για εκείνον λάθος. Τα λυγισμένα πόδια του αγάλματος της κοπέλας, αν υποθετικά τεντωθούν, τότε θα προεξέχουν από το κρεβάτι, όπου είναι ξαπλωμένη.
Φημολογείται ότι αυτό το λάθος του κόστισε τόσο πολύ, που το έβλεπε γεμάτος ανησυχία στο όνειρό του μια περίοδο που ο ίδιος είχε εμφανίσει ψυχασθένεια και τελικά τον οδήγησε να αυτοκτονήσει στις 15 Σεπτεμβρίου του 1938.
Πηγή :docuventa.gr/
Το γλυπτό
Στο έργο απεικονίζεται σε αρχαιοπρεπή κλίνη η νεαρή κοπέλα ζωντανή, την ώρα που ψυχορραγεί. Το σώμα της κείτεται πάνω στο κρεβάτι, με φυσικότητα και χάρη. Εξαιρετικής κατεργασίας, σαν από ύφασμα και όχι από συμπαγές υλικό, από μάρμαρο, είναι οι πτυχώσεις του σεντονιού που πέφτει και καλύπτει το νεανικό, σφριγηλό κορμί. Αμέσως αισθάνεται κανείς τη θλίψη να τον διαπερνά. Το πρόσωπο της κοπέλας μοιάζει ακόμα ροδαλό.
Η κεκοιμημένη του Χαλεπά θέλει να μείνει στη ζωή! Το μαξιλάρι της είναι ψηλότερα βαλμένο, σαν να το έχει βάλει για να κοιμηθεί ανετότερα. Την όλη χαλάρωση της στάσης της την επιτείνουν τα μισάνοιχτα χείλη της και η μαλακή κάμψη του αριστερού ποδιού της σε λανθάνουσα κίνηση. Μοναδική υπόμνηση του θανάτου της, ο σταυρός που κρατάει με το αριστερό χέρι στο στήθος.
Η Κοιμωμένη εντυπωσίασε και εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα. Το 1879 η εφημερίδα Παλιγγενεσία την αποκαλεί κάλλιστο από όλα τα έργα του Α’ Κοιμητηρίου. Το 1915 ο λόγιος δημοσιογράφος Θεόδωρος Βελλιανίτης (1863-1933) σημειώνει στην εφημερίδα “Αθήναι” ότι βλέπει κανείς όλη τη σαρκική ευκαμψία, όλη την ανθρώπινη αίσθηση, όλη την εσωτερική έκφραση της ψυχής.
Πηγή:slpress.gr/Παυλόπουλος Δημήτρης
Λεπτομέρεια της κοιμωμένης του Χαλεπά