"Όλο το έθνος προσκυνά, σώβρακα και φανέλες"... Σκοτώνοντας την ώρα τους σκοτώνουν τη ζωή τους. Η ιστορική φράση «άρτον και θεάματα» (panem et circenses) (https://anatropi.substack.com/p/2f7?utm_source=publication-search), που αποδίδεται στον Ρωμαίο ποιητή Γιουβενάλη, εικονογραφεί τη λεγόμενη "τεχνική της αποβλάκωσης". Ο αυτοκράτορας προσέφερε στον λαό σιτάρι (ψωμί) και θεάματα στο αμφιθέατρο (και, στην πρώιμη βυζαντινή περίοδο, στον ιππόδρομο) με σκοπό να τον αποσπά από τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας. Σήμερα η έκφραση χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις πολιτιστικής εξαθλίωσης ενός λαού, που αρκείται μόνο σε εφήμερες απολαύσεις και διασκεδάσεις (π.χ. τηλεόραση, ποδόσφαιρο) τις οποίες παρέχει το πολιτικό σύστημα για να αποστρέψει την προσοχή των πολιτών (της 🤡 κοινής γνώμης) από την κακή κατάσταση των πραγμάτων.